DE GELE RIJDER / Martin Pietersen

'De Gelderlander', 5 december 1996

Arnold Schalks, 1996, de mobilisatie, tentoonstelling en publicatie, die mobilisation, Ausstellung und Publikation, the mobilization, exhihition and publication, Over het Denkgedeelte, Über das denken, About thinking, Noud Heerkens, Mirjam Kuitenbrouwer, Moois, TV-Rijnmond, Herman Helle, Jaap Kroneman, Martin Heidegger, Identität und Differenz, 11e Afdeling Rijdende Artillerie (11AfdRA), Oranjekazerne, Schaarsbergen, Kunstcentrum De Gele Rijder, Korenmarkt 43, Arnhem, over het denkgedeelte #4, 11e afdra, Schaarsbergen, de Gele Rijder, Arnhem

[...] Wie dol is op het Drostemeisje-effect kan z'n hart ophalen in De Gele Rijder aan de Korenmarkt in Arnhem. Daar exposeert tot en met 22 december de Rotterdamse kunstenaar Arnold Schalks. De mobilisatie heet de installatie, die Schalks samen met de Rotterdamse filmmaker Noud Heerkens realiseerde. Nu wil het toeval (toeval?), dat Schalks zich op 3 november 1976 om 10.20 uur bij de Oranjekazerne op Schaarsbergen moest vervoegen om zijn militaire dienstplicht te vervullen. Als Gele Rijder dus, ziehier het Drostemeisje-effect. Schalks' project in De Gele Rijder herinnert aan die tijd, onder andere met kiekjes van de kunstenaar met zijn dienstmaten, de twintig jaar geleden modieuze lange haren golvend vanonder de ceremoniële kolbak. In een vitrinekast staat bovendien een oliekannetje, dat ongetwijfeld gebruikt werd om de wielen van de rijdende artillerie wrijvingsloos te laten draaien. Kern van De mobilisatie is een ingenieus apparaat, gekoppeld aan een rijwiel van het merk Phoenix. De bezoeker kan het kunstwerk zelf trappend in beweging zetten. Zo doende wordt een ronddraaiend plaatje van een soldaat quasi omvergeschoten, de fietser kan op zijn stuur een LCD-projectie van een kanonskogel zien, op zijn rug wordt een voltreffer uit de Golfoorlog geprojecteerd. Best wel grappig, al die symboliek. Maar wat die opname van een rede van Martin Heidegger er nu bij doet? [...]