ZWARTE DOOS - obervaties

Black box

 

WAARNEMING

• Ik probeer de maat van de wolken te schatten, maar het ontbreekt mij aan een bekend voorwerp, aan de hand waarvan ik hun formaat zou kunnen afleiden. Bovendien doet zich direct een morfologisch probleem voor: Waar houdt de ene wolk op en waar begint de ander? Moeten de door de ijle dampslierten verbonden wolkflarden worden opgevat als de ledematen van één samenhangend onmetelijk lichaam? Of moeten zij worden gezien als bijv. de meetbare hoofden van twee individuen, verbonden door de door hen uitgeblazen sigarettenrook?

• Uit het raampje kijkend, schuin rechts achter mij: De straalmotor als een reusachtige oorschelp die het nauwelijks hoorbare overleg tussen de wolkenformaties opvangt. Samengevat als een condensstreep, vertaald in een rechte lijn, verlaten de notulen van die discrete conferentie de turbine aan de achterkant.

• Oefening in positivisme: Stel je bij iedereen die je op straat tegemoet komt voor, waarom hij of zij onvervangbaar is: hij: een geniale professor in de koolstofchemie, zij: een veelbelovend dichteres, die groep: full time vrijwilligers voor de rechten van de mens.

• De waarneming: het medium waardoor de zintuigen de waarneembare werkelijkheid verbruiken. Het bewustzijn: het middel waarmee de geest de waargenomen werkelijkheid erodeert.

• Het ingebouwde waarnemingsfilter werkt inmiddels zo perfect, dat alles wat uiteindelijk onder mijn aandacht wordt gebracht interessant, fascinerend en de moeite waard is.

• Plotseling word ik onaangenaam getroffen door de gewaarwording dat mijn blikveld fysiologische beperkingen heeft, die mij beletten het overzicht te bewaren.

• De kern van de lamp is de lamp, zoals de kern van de boot het ruim is, zoals de kern van het ruim de lucht is en van de lamp het licht is.

• Sommigen tekenen de zon als een geel bolletje, terwijl het gewoon een zinderend rondje is, uitgespaard in het blauw.

• Vreemd om te merken, hoe alles van elkaar wordt losgezongen totdat niets meer hoort zoals het hoort te horen.

• Dringt het geluid in de stilte, of dringt de stilte in het geluid? Doordringt de cultuur de natuur of andersom?

• De lens is de hoge hoed waarin de lenzenslijper het invallend licht tot opvallend licht omgoochelt.

• De spouw tussen waarnemer en het waargenomene wordt gevormd door het zichtbaar afwezige.

• Het is altijd alsof de sterkere ploeg voor de kijker van links naar rechts speelt.

• De onvergeeflijke collaboratie van het licht met het duister: Lichtspoormunitie.

• Prikkelrantsoen, beelddieet, perceptieplanning.

• Kijken kun je zien, maar luisteren niet horen.

• Planten hebben een vooruitziende blik.

 

TAAL

• De wereld vertegenwoordigt, tegenwoordig in de woorden, op een semantisch vlak. De wereld als een grote letterkast, het feest van de onbegrensde mogelijkheden. Nu toevallig benut om de Nederlandse transpositie daarvan in te componeren, te reconstrueren. Zinsbouw als het ultieme Frankenstein-avontuur.

• Ik schrijf zoals ik zing: in korte zinnen; als zanger moet ik door gebrek aan adem de frases noodgedwongen in kleine stukjes opdelen.

• De taal is de buig-slappe voorzetwand tussen individuen. Godzijdank gehorig.

• Je weet niet welke taal mensen spreken, voordat ze hun monden opendoen.

• Wie ben ik om woorden op een rijtje te zetten en te zeggen dat 't dicht?

• Het meervoud heft het onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk op.

• Er komt een dag waarop ik niet op het woord ‘kan’ kan komen.

• De interpunctie, waarmee we onze zinnen optuigen.

• Straks kukelen de woorden eruit.

 

TIJD

• Voorstel voor een nieuwe tijdmeting. Een tijdmeting die begint op het moment, dat iets voor het eerst wordt waargenomen. De datering is aan die sensatie gekoppeld en ernaar vernoemd. Ziet men bijvoorbeeld nú de eerste tent, dat is het vijftien minuten later: een kwartier na 'tent'. Dit moment kan samenvallen met 2,5 jaar na 'asbak' of 2 maanden na 'Moby Dick'.

• Het is de uitdrukkelijke wens van de twee voorgaande dagen, dat hun as wordt uitgestrooid over de vloer van de huidige.

• Wij zijn niet van de lange duur. Uitdijend in Mb, krimpend in cm.

• Hiermee verklaar ik de tijdsperiode na 'geopend' voor geopend.

• Het verslakken van de dag, de verslenterde momenten.

• De tijd met een gesprek bekorten.

• Tweede poging tot dinsdag.

• Tijd kwijt met zoeken.

 

WERELD

• Vanochtend word ik door de zon uit bed gelicht. Onder het ontbijt besluit ik een fietstocht te maken naar iemand dierbaar in de stad. De zon – in dank voor zijn hartelijk reveille – mag mijn route bepalen; dat wil zeggen: Ik zal die route kiezen waarlangs ik onafgebroken door de zon wordt beschenen. Halverwege, na een angstig avontuur van levensgevaarlijke situaties, geef ik toe en op: Ik heb het onmogelijke gewild. De stadsplattegrond is onverbiddelijk. De huizen, de bomen, de viaducten slaan hun schaduwen naar mij uit. Verkeersregels verbieden optimaal genot van de geboden warmte. De plattegrond die de zon over de starre stad heenschrijft beweegt. Als het tijd is druk ik de dynamo tegen de band. De koplamp richt ik op mijn gezicht.

• Uitgaande van het pre-Copernicaanse model betrap ik mij er soms op te denken, dat ik de spil van het universum ben en dat een ontmoeting dientengevolge uitsluitend bij mij thuis plaats kan vinden, dat elk gesprek ongetwijfeld over mij gaat, dat een gesprek pas door mij bestaat, het zonder mij niet plaats zou vinden, of niet relevant zou zijn.

• Ik doe een greep uit de werkelijkheid. Daarna schematiseer ik het gegeven zodanig dat het zich als een materiaal bewerken laat. Het is niet van het hoogste belang om iets nieuws te vinden. Het is zinvol om iets uit het reeds bestaande te verwijderen om het na bewerking opnieuw in dat reeds bestaande in te passen.

• Telkens weer die verbazing of het parallellisme van de levens: Dat er in een oord, vanaf het moment dat ik het verliet tot op het moment dat ik het weer betreedt, ongezien is verder geleefd.

• Voor de loodgieter wordt de wereld, met elk sokje of knietje dat hij aan de leiding toevoegt, groter. Voor de kunstenaar wordt de wereld, met elke grens die hij overschrijdt, kleiner.

• Ik noem iets op en jij reageert daarop noemend, waarop ik noemend reageer, enz.... Zo noemen we in een leven een wereld bij elkaar.

• Wat luistert nauwer dan het draaiboek van de stoplichten aan dit kruispunt? een pasbus, een vulstuk een schrikkeljaar?

• Als je elke dag dezelfde route neemt, moet je niet raar staan te kijken als je op een dag wordt aangerand.

• De matrix van een merel, de blauwdruk van de ijsvogel, de spreadsheet van een spreeuw.

• Ik stel vast dat ik me steeds meer terugtrek in een wereld van eigen ontwerp.

• Een lege koffer neemt evenveel plaats in als een volle.

• Aan de duim zuigt de lente. ’t Wintert in de pink.

• De collagemens assembleert de collagewereld.

• De wil van het glas om doorzichtig te zijn.

• We maken het winter, dat spaart inkt.

• Een silhouet grenst altijd aan de lucht.

• Onder zo'n volle maan hoort een slot.

• Gras groeit gratis.

• Zwirt-wat.

 

BINNEN

• Je verstopt het. Niet omdat je je ervoor schaamt, maar omdat je vindt dat mensen er moeite voor moeten doen om het te vinden.

• Het perpetuum mobilae is te vinden in het verlangen: Als u eenmaal het gemis bent gepasseerd almaar rechtdoor.

• Wijziging in de persoonlijkheidsstructuur: Van digitaal (0 tot en met 9) naar binair (0 of 1).

• Als we straks allemaal elkaars gedachten kunnen lezen, dan denken we continu hardop.

• De teleurstelling van het 'zeker weten'. De erotiek van het ongewisse.

• Ik pak mijn hoofd precies zó in als ik mijn rugzak doe.

 

WAARHEID

• Op elke afstand van ons bevinden zich waarheden. Van welke we kennis nemen hangt af van het punt waarop we focussen en de door ons gewenste scherptediepte.

• Een aanname of veronderstelling, hoe onwaar of onzinnig ook, heeft bestaansrecht, mits deze op een overtuig(en)de wijze wordt uitgewerkt.

• Liever gedragen op een bed van wolken, dan vonkend boven het glasplafond van de dood.

• Besef heeft een remmend effect, omdat het aan het verantwoordelijkheidsgevoel appelleert.

• Van een zinvolle reductie kan alleen sprake zijn als er eerst sprake is van overvloed.

• Een jonge boom heeft een paal nodig. Een beetje auto heeft een bumper.

• Het hoogste doel van de wolk is te verdampen.

 

MEET- / WISKUNDE

• De cirkel is een voorbeeld van een figuur die van de rechte lijn is afgeweken. De cirkel heeft zich weten te handhaven, ja kan zelfs als een wereldwijd succes worden bestempeld.

• De omtrek van alles is onmeetbaar, eindeloos. Het eiland dat we allen zijn.

 

MUZIEK

• Elk muziekstuk bevat een noot van wantrouwen jegens de luisteraar. Die dient ertoe de aandacht van het wegglijdend gehoor te herwinnen.

• Elke lang aangehouden noot is, net als een vliegwiel van triolen, een beslissing.

• De klanken spelen speleoloog in Eustachius’ buis.

 

LICHAAM

• Tot nu toe was alles proper, overzichtelijk, onder controle. Niets was groter dan mijzelf. Veel grenzen had ik al verkend. En dan ineens komt de dag, dat je iets in gang zet, je weet niet door wat. Door een woord, door een still uit de film die je bent, een gebaar van de acteur die het werkelijke leven speelt, door een verspreking die over de grenzen heen reikt. En ineens ben je groter dan jezelf. Met verbazing herken je jezelf in een ander, die maar deels een ander is en het wordt verontrustend.

• Hij keek altijd een beetje hautain, met zo'n blik in de spiegel als je je stropdas opknoopt. Maar hij droeg geen das en toch was dat hoofd in die stand. Alsof het mes er altijd was. Een smalle deuk in de huid net onder z'n adamsappel. Niet dat het hem in het bewegen belemmerde, maar voorzichtigheid was gepast. Te bruusk gedrag zou wel eens fataal kunnen blijken.

• Van de zijkant zag je er niks van maar van voren was het duidelijk. Tand door de lip. De 'p' kwam ploffend tot stand met een 'f' erachteraan, als of ze moe was en moest puffen. Een tand door de lip is iets anders dan een gaatje in het oor. Een oor spreekt niet en een oor kan ook niet lekken, wat een lip wel kan.

• Aanwijzingen om de globale heerschappij van de rechtsdominanten te compenseren: Rechtshandigen hebben een linksdag om de balans (tijdelijk) te herstellen. Links voorrang geven in het verkeer. Uitsluitend nog vanuit de rijrichting gezien links uit de trein stappen.

• Opgevouwen in de 11e dimensie, getikt door openklappende eiwitten en een wimper die het licht uitknipt.

• In het lichaam spellen de cellen iksjes en ytjes in alle mogelijke corpsgrootten.

• Waar begint de mens? Bij zijn teennagels of bij zijn haartoppen?

• Wat houdt het lichaam bijeen?