SOMENI PRAKSERI / Arnold Schalks

Van: Arnold Schalks
Datum: 23 augustus 2008 12:28:49 GMT+02:00
Aan: Alida Neslo
Onderwerp: nieuws

Dag Alida,

Er is nieuws te melden: de vlucht naar Suriname is geboekt!! Ik vlieg op zaterdag 4 oktober naar Zanderij. Het CBK ondersteunt met name het project in Santo Boma. We moeten in Suriname maar zien hoe we dat gaan inzetten.

Ik heb bovendien een wat groter project in mijn hoofd, dat zou kunnen worden uitgevoerd in de openbare ruimte: de palmentuin. Het is een veeltalige live performance, een simultane voordracht van vertalingen van het gedicht 'Wan bon' van Dobru. Werktitel is 'Someni bon', vandaar de locatie van de palmentuin. De tekst van Dobru's gedicht zou moeten worden vertaald in alle talen die er in Suriname gesproken worden, en de zinnen in een soort georkestreerde setting gelijktijdig kunnen worden uitgesproken door (vrouwelijke?) native speakers. Ik moet het allemaal nog wat concreter formuleren. [...]

--------------------------------

Van: Arnold Schalks
Datum: 10 oktober 2008 3:29:22 GMT+02:00
Aan: Dobru Stichting
Onderwerp: verzoek om een afspraak

Geachte mevrouw Yvonne Raveles-Resida en Nadia Raveles,
Mijn naam is Arnold Schalks. Ik ben een beeldend kunstenaar uit Rotterdam. Sinds november 2007 ben ik betrokken bij het Surinaams-Nederlandse uitwisselingsproject ArtRoPa. Nu verblijf ik tot 2 december voor de tweede keer in Paramaribo om onderzoek te verrichten voor een groot project. Het betreft een georkestreerde en geënsceneerde voordracht van poëzie in de openbare ruimte. Het uitgangspunt daarvan wordt gevormd door het gedicht 'Wan' van Dobru.

Ik zou graag met u persoonlijk willen spreken om het project toe te lichten en met u van gedachten te wisselen over de uitvoering van het project. Ik heb afgelopen woensdag een eerste afspraak gehad met de heer Henk Tjon en met hem over het project gesproken.
Is het mogelijk op korte termijn een afspraak met u te maken?

Met vriendelijke groeten,
Hoogachtend, Arnold Schalks.

--------------------------------

van: arnold schalks
beeldend kunstenaar
p/a celinastraat 6
paramaribo

aan: het bestuur van de R. Dobru Raveles stichting t.a.v. mevrouw Yvonne Reine Raveles-Resida

betreft: verzoek om toestemming gebruik gedachtengoed R. Dobru

Paramaribo, 29 oktober 2008

Geachte mevrouw Raveles,

Door middel van deze brief wil ik u en het bestuur van de R. Dobru Raveles-stichting officieel toestemming vragen om het gedicht ‘Wan’ van de dichter R. Dobru op de in het aangehechte projectvoorstel omschreven wijze te gebruiken voor het community-project ‘Someni tongo’, waaraan ik werk in het kader van het Surinaams-Nederlands cultureel uitwisselingsproject ArtRoPa, een initiatief van het Rotterdamse Centrum Beeldende Kunst (CBK) en de Federation of Visual Artists in Suriname (FVAS).

Hoogachtend, Arnold Schalks.

--------------------------------

Bijlage: PROJECTVOORSTEL SOMENI TONGO

‘Someni tongo’ (zoveel aan talen) is de titel van een project, waarbij poëzie en voordracht centraal staan. De titel is een regel uit het gedicht ‘Wan’ (Eén) van de legendarische Surinaamse dichter en voordrachtskunstenaar R. Dobru. Ik las Dobru’s dichtregel ‘someni tongo’ als een gebiedende wijs, en vatte de zin op als een opdracht om zijn gedicht 'Wan' in zoveel mogelijk in Suriname gesproken talen te laten vertalen. Heden beschik ik over 16 versies van het gedicht, namelijk in het:

1. Arowak (vertaling: Arman Karwofodi)

2. Aukaans (vertaling: Tolin Alexander)

3. Chinees (Mandarijn) (vertaling uit de krant Kong Ngie Tong Sang)

4. Engels (vertaling: R. Dobru)

5. Frans: (vertaler onbekend)

6. Hindi (vertaling: Jagdish Biere)

7. Ivriet: (vertaling: B. Lionarons)

8. Javaans (vertaling: Sapto Sopawiro)

9. Kariña (vertaling: Nardo Aloema)

10. Libanees (vertaling: Georges Issa)

11. Nederlandse (vertaling: Edgar Cairo)

12. Portugees (vertaler onbekend)

13. Saramakkaans (vertaling: Dorus Vrede)

14. Sarnami (vertaling: Jagdish Biere)

15. Spaans (vertaling: David Cherician)

16. Het origineel van R. Dobru in het Sranantongo

Ik werd met de vertalers in contact gebracht door mevrouw Alida Neslo, de heer Henk Tjon, mevrouw Wonny Karijopawiro van Cultuurstudies, de heer James Ramlall, en tenslotte mevrouw Ismene Krishnadat van de Schrijversgroep 77.

Het project neemt de vorm aan van een simultane (gelijktijdige) voordracht van de verschillende vertalingen in de openbare ruimte. Bij de uitvoering wordt, net als bij een regulier concert, gebruik gemaakt van een partituur en partijen. De voordracht bestaat uit vijf delen, waarin de zeventien vertalingen van het gedicht zodanig worden gearrangeerd, dat het thema "eenheid in verscheidenheid / verscheidenheid in eenheid" telkens op een andere wijze wordt belicht. De delen zijn achtereenvolgens: 1. Biginpisi, 2. Moksipisi, 3. Fayapisi, 4. Teripisi en 5. Bakapisi.

Om de verschillende talen bij het simultaan spreken akoestisch te kunnen onderscheiden en om de balans in het klankbeeld te garanderen zijn er minstens drie sprekers/spreeksters - indien mogelijk native speakers - per taal nodig. Met het huidige totaal van 17 talen bestaat het spreekkoor dan uit minimaal 51 personen.

Het spreekkoor staat onder leiding van een dirigent. Voor het dirigentschap heb ik, op advies van de heer Herman Snijders, de heer Eldridge Zaandam benaderd. Om de maatvoering voor de sprekers te vergemakkelijken zal de heer Zaandam een begeleidende drumpartij componeren. Door deze toevoeging krijgt de voordracht een "requiem-achtig karakter zoals in de Poverty Requiem of de Missa criolla van Ariel Ramirez", aldus de heer Zaandam.

Als locatie voor de voordracht stel ik een betrekkelijk open plek in de Palmentuin voor, waarop het spreekkoor schouder aan schouder in een halve boog tussen de bomen wordt opgesteld, met de rug naar de Suriname-rivier gekeerd. De aanlandige wind kan zo de akoestiek en de klankoverdracht op het publiek bevorderen. In het middelpunt van de koorboog staat de dirigent op een verhoogd podium. Het publiek stelt zich in de breedte, direct achter de dirigent, op. De ruimte voor het gehoor is beperkt. In het geval van een overweldigende belangstelling kan de voordracht diezelfde dag nog worden herhaald.

Als datum voor de voordracht stel ik zaterdag 22 november 2008 voor. Het is op 17 november 2008 weliswaar 25 jaar geleden dat Dobru overleed, maar het daaropvolgende weekend is gunstiger met het oog op de beschikbaarheid van de sprekers en de potentiële publieke belangstelling.
De kledingkeuze van het spreekkoor wordt zoveel mogelijk aan de individuele sprekers/spreeksters overgelaten. Voor de uniformiteit krijgt het voltallige spreekkoor wel hetzelfde tekstmapje uitgereikt voor het bewaren van de tekstpartijen.

Aan de voorzijde van alle door de sprekers ter beschikking gestelde kleding wordt op borsthoogte door middel van een lettersjabloon en textielverf het opschrift: 'wan sma' (iemand) aangebracht. Met deze simpele belettering wordt het thema "eenheid in verscheidenheid" letterlijk verbeeld en 'leesbaar' gemaakt.

Arnold Schalks

Paramaribo, 25 oktober 2008.

--------------------------------

Van: Arnold Schalks
Verzonden: di 28-10-2008 22:59
Aan: Alida Neslo
Onderwerp: Someni Tongo!

[...] Wat betreft het Someni Tongo project: Ik stuur je in de bijlage mijn concept, zoals ik dat ook aan mevrouw Raveles heb gestuurd. Zij heeft inmiddels haar goedkeuring mondeling gegeven, maar morgen zal zij dat officieel doen: om 10 uur in de foyer van hotel Torarica. Ik heb gelijk Henk Tjon gebeld om hem het goede nieuws te brengen, en hem te bedanken voor zijn wijze raad en steun in de aanloop naar dit heugelijke feit. En wat blijkt: Hij is morgen ook bij de plechtigheid! Yvonne Raveles heeft hem ook uitgenodigd. Ik hoop stilletjes dat we bij de verdere ontwikkeling kunnen samenwerken. Someni tongo zou best eens een megaproject van nationale allure kunnen worden! Maar eerst nog even bescheiden blijven [...]

--------------------------------

van: arnold schalks
beeldend kunstenaar
p/a celinastraat 6
paramaribo

aan: het directoraat Cultuur t.a.v. de heer Lucien Dubois

betreft: verzoek om toestemming gebruik gedeelte Palmentuin op 22 november 2008

Paramaribo, 30 oktober 2008

Geachte heer Dubois,

Door middel van deze brief wil ik u en het directoraat Cultuur officieel om toestemming vragen om een gedeelte van de Palmentuin op zaterdag 29 november 2008 te gebruiken voor de uitvoering van het project Someni tongo. Het betreft de simultane voordracht van het gedicht ‘Wan’ van de op 17 november 1983 overleden dichter R. Dobru door een spreekkoor van 42 personen. Het koor zal worden geleid door de heer Eldridge Zaandam. Welk gedeelte in aanmerking komt voor de voordracht wordt door de heer Zaandam later bepaald. De aanvangstijd van de eenmalige voordracht circa 14.00 uur zijn.

Bij de realisatie van dit project wordt ik gesteund door de R. Dobru-stichting. Als zelfstandig beeldend kunstenaar ben ik betrokken bij het Surinaams-Nederlands cultureel uitwisselingsproject ArtRoPa, een initiatief van het Rotterdamse Centrum Beeldende Kunst (CBK) en de Federation of Visual Artists in Suriname (FVAS).

Hoogachtend, Arnold Schalks.

--------------------------------

SPREKERS (M/V) GEZOCHT VOOR HET PROJECT SOMENI TONGO

Someni tongo is een project van de beeldend kunstenaar Arnold Schalks, waarbij het gedicht 'Wan' van de op 17 november 1983 overleden dichter R. Dobru in 16 verschillende talen gelijktijdig wordt voorgedragen. Het betreft de volgende talen:

1. Sranantongo

2. Saramakkaans

3. Aukaans

4. Kariña

5. Arowak

6. Chinees (Hakka)

7. Hindi

8. Sarnami

9. Javaans

10. Libanees

11. Ivriet

12. Spaans

13. Portugees

14. Frans

15. Nederlands

16. Engels

Voor de uitvoering, die gepland staat op 22 november in de Palmentuin, wordt een spreekkoor gevormd. Het koor bestaat uit sprekers, die twee talen machtig zijn: het Sranantongo en één van de andere 16 bovengenoemde talen. Om de verschillende talen bij het gelijktijdig spreken akoestisch te kunnen onderscheiden en om de balans in het klankbeeld te garanderen zijn er minstens drie sprekers/spreeksters - indien mogelijk native speakers - per taal nodig. Dat betekent, dat het spreekkoor uit 3 x 16 = 48 personen bestaat. Om voor elke taal over een zo rijk mogelijk klankspectrum te kunnen beschikken heeft de combinatie van 1 man, 1 vrouw en 1 jeugdig iemand de voorkeur. De sprekers hoeven geen noten te kunnen lezen. Alleen een helder en krachtig stemgeluid is van belang.

Het spreekkoor staat onder leiding van de dirigent Eldridge Zaandam. Hij is bezig om een partituur te schrijven voor dit ingewikkelde stuk. Om de maatvoering voor de sprekers te vergemakkelijken componeert de heer Zaandam een begeleidende drumpartij.

De repetities voor dit bijzondere project beginnen op aanstaande maandag 3 november 2008 in NAKS. Sprekers/spreeksters ontvangen voor de gehele repetitieperiodeen de uitvoering een vergoeding.

Alle repetities vinden plaats in NAKS, Thomsonstraat 8, Paramaribo.

Arnold Schalks, 1 november 2008