24 september 2003, Rotterdams Dagblad, pagina 19

The Medium half uur te lang

Door Willem Jan Keizer

 

Rotterdam - Wil er een operabeleid van de grond komen in Rotterdam -er wordt al twee jaar over gedelibereerd zonder dat er spijkers met koppen worden geslagen- dan is het Productiehuis Rotterdam een sprong in de goede richting. Zij initieerden 'Contact', een duo-opera van Gian Carlo Menotti (1911) in een regie van David Prins. Gisteravond vond in de Rotterdamse Schouwburg, standplaats van het Productiehuis, de premiere plaats en na Haarlem, Utrecht, Groningen en Arnhem keert 'Contact' begin november weer terug naar de basis.

'The Telephone' is een curtainraiser, een opmaatje tot het eigenlijke werk 'The Medium'. Menotti, een naar de Verenigde Staten geëmigreerde Italiaan, heeft zich ter plekke prima ingeburgerd. Hij koppelde opera aan musical en flarden popart, won daar diverse Pullitzer Prizes mee en verdeelde zijn critici tot op het bot. Hij kan daarin met Liberace worden vergeleken: mooie muziek koppelen aan pure kitsch en er nog mee weg komen ook. Hij draagt alleen geen opzichtige ringen.

Lang werd er gesleuteld aan met name 'The Medium', een horror-opera met Hitchcock-dimensie. In een vage collectieve herinnering zat dat dit werk ooit verfilmd was met gebruikmaking van veel extra muziek. Ook Menotti zelf echter moest toegeven dat hij niet wist waar al deze extra muziek gebleven was. Na eindeloze reconstructies is 'The Medium' uiteindelijk opgerekt met een half uur. Dit halve uur was deze opera net te lang helaas.

'The Telephone' wijst al vooruit in decor en thematiek: Ben (Henk Neven) wil Lucy (Esther Beima) op een perron, wachtend op de trein, ten huwelijk vragen maar Lucy wordt permanent bezet gehouden door haar nieuwe mobieltje. In een kostelijke, absurdistische 25 minuten berooft Ben een passagier op grove wijze van zijn telefoon en ziet eindelijk kans om de vraag van zijn leven te stellen. De attributen zijn potsierlijke uitvergrotingen: megatelefoons, een walkman op 33 toerenformaat, een hond die niet uit de coulissen vandaan wil komen, kilometers zakdoek en een vuilniszak waar het hele station in past. Maar de foto's aan de wand, twee kinderportretten, wijzen vooruit.

Ben en Lucy zijn getrouwd maar onderhouden, evenals Mrs. Nolan, via medium Madame Flora contact met hun overleden kind. Denken ze. Flora, door haar medeplichtigen Monica en Toby Baba genoemd, is een bedrieger die echter hard met de gevolgen in aanraking komt. Het mondt uit in de moord op Tony waarvan Baba ten onrechte denkt dat hij haar tijdens een seance (met prachtige live videobeelden) lastig viel.

Op gezette tijden viel het spel telkens stil - kennelijk op de lassen met filmmuziek. Hier was suspence nodig in plaats van stilstand. In de regie van Prins werd de toneelruimte te weinig benut en op de vierkante centimeter geacteerd. Bovendien voldeed de stem van Noa Frenkel (Flora) niet. Deze was onrustig, onvast en in de hoogte hard en schel. Ook haar spreekstem sloeg telkens over. Deze factoren verstoorden de rust in het spel, dat overigens muzikaal goed op de wagen stond. Domestica Rotterdam, gedirigeerd door Wim Steinmann, gaf de zangers soepel en op hoog niveau partij.